Nużeniec ludzki (Demodex folliculorum) to niewielki roztocz, powszechnie występujący u ludzi. Miejscem jego bytowania jest skóra, gruczoły łojowe oraz mieszki włosowe. Obecność nużeńca najczęściej nie wiąże się z żadnymi objawami i można go uznać za element flory fizjologicznej skóry. Jednak u osób z pogorszoną odpornością pasożyt może wymknąć się spod kontroli i nadmiernie namnożyć. Wówczas rozwijają się dokuczliwe objawy chorobowe. Nużyca u ludzi jest wyleczalna, trzeba natomiast liczyć się z długotrwałym leczeniem oraz możliwością nawrotów.
Nużeniec – leczenie. Jak opanować zakażenie Demodex?
Nużeniec (Demodex) na skórze to problem, który musi zostać skonsultowany z lekarzem. Tylko specjalista może postawić prawidłową diagnozę. Jeśli faktycznie jest nią nużeniec, leczenie będzie obejmowało przede wszystkim preparaty do stosowania miejscowego. Ważnym aspektem walki z nużeńcem, którego nie należy lekceważyć, jest właściwa pielęgnacja skóry. Dodatkowym elementem mogą być zabiegi, zarówno te specjalistyczne, jak i w zaciszu domowym.
Odrębnym zagadnieniem jest nużeniec oka. Leczenie w tym wypadku powinien poprowadzić okulista.
Umów wizytę u naszego specjalisty dermatologa.
Nużeniec – leczenie dermatologiczne
Podstawą do rozpoczęcia leczenia są objawy, które powoduje nużeniec ludzki oraz dodatni wynik badania mikrobiologicznego. Niestety lekarze wciąż nie dysponują skutecznym lekiem na nużeńca, można więc tylko łagodzić objawy preparatami do stosowania miejscowego. Nie ma jednolitych wytycznych, ale często zalecane są kremy z iwermektyną – lekiem przeciwzapalnym i przeciwpasożytniczym, a także maści z metronidazolem lub kwasem azelainowym. Ponieważ nużeniec toruje drogę bakteriom i niewykluczone jest nadkażenie, bywa wskazana antybiotykoterapia. Antybiotyki nie osłabią nużeńca, wycofają za to zmiany spowodowane infekcją bakteryjną.
Domowa pielęgnacja skóry a nużeniec
Specjaliści podkreślają, jak ważną rolę w zwalczaniu nużeńca odgrywa codzienna pielęgnacja, a w szczególności regularne oczyszczanie skóry. Gromadzące się na skórze odchody pasożyta niszczą barierę lipidową naskórka i prowokują odpowiedź immunologiczną. Skutkiem tego jest zwiększona wrażliwość skóry oraz jej nadmierna suchość. Aby temu przeciwdziałać, należy systematycznie oczyszczać skórę w odpowiedni sposób. Można zacząć od umycia twarzy naturalnym mydłem i wodą, pamiętając o przywróceniu prawidłowego odczynu pH skóry w następnym kroku – np. za pomocą płynu z alfa-hydroksykwasami (kwasami AHA). Idealnie, jeśli płyn zawiera jednocześnie środek nużeńcobójczy. Za skuteczny w zwalczaniu nużeńców uchodzi olejek z drzewa herbacianego, który posiada również silne działanie przeciwzapalne.
Bardzo ważne jest także systematyczne złuszczanie naskórka. Umożliwia to dokładniejsze oczyszczenie porów skóry z nużeńców i zapobiega zaskórnikom. W tym celu można używać kremów opartych na kwasie azelainowym. Kwas azelainowy ma dobre działanie keratolityczne i przeciwzaskórnikowe i może być stosowany przez cały rok, nawet u osób z cerą wrażliwą. Ma również właściwości bakteriostatyczne, będzie więc minimalizował ryzyko nadkażenia bakteryjnego.
Osoby z nużycą nie powinny rezygnować z kosmetyków pielęgnujących. Dobrze dobrane kremy mogą przynieść ulgę podrażnionej i przesuszonej skórze. Pod warunkiem oczywiście, że będą mieć dobre składy i nie spowodują dodatkowego odczynu alergicznego czy zapchania porów skóry. Rekomenduje się używanie naturalnych dermokosmetyków na nużycę, ze względu na ich działanie ukierunkowane na walkę z problemem. Najlepiej wybierać takie, w których wykorzystano siłę naturalnych ziół i olejków, będących źródłem wielu cennych związków czynnych.
Zabiegi na nużeńca
Peelingi chemiczne w gabinecie kosmetologa mogą okazać się bardzo pomocnym środkiem w zwalczaniu nużeńca. Warto tutaj rozważyć peeling kwasem migdałowym, który posiada pożądane działanie złuszczające i antyseptyczne. Dogłębne oczyszczenie skóry z użyciem tego kwasu uniemożliwi nużeńcowi jej zasiedlanie oraz wypleni pasożyta z gruczołów łojowych. Dzięki działaniu bakteriostatycznemu i bakteriobójczemu, kwas migdałowy wyeliminuje również ryzyko wtórnej infekcji bakteryjnej. Jako łagodny i dobrze tolerowany u osób z wrażliwą skórą kwas AHA, nie przyczyni się do zwiększenia podrażnienia skóry.
Z domowych zabiegów można wypróbować mechaniczne usuwanie nużeńców, poprzez ich wyciskanie lub wyjmowanie pęsetą. Na koniec należy pamiętać o zdezynfekowaniu skóry.
Nużeniec – objawy. Rozpoznaj zakażenie Demodex!
Nie zawsze da się łatwo rozpoznać, że to nużeniec – objawy nie są specyficzne. Nużeniec na skórze twarzy może się manifestować poprzez jej swędzenie, łuszczenie, opuchliznę, różnego rodzaju wypryski – czasami z ropą. Pojawia się rumień, a także teleangiektazje, co jest niekiedy mylone z cerą naczynkową. Widoczne są zaskórniki, zwłaszcza w okolicach brody, nosa, bruzdy nosowo-wargowej. W rzadkich przypadkach nużeniec atakuje owłosioną skórę głowy, prowadząc do jej swędzenia, łojotoku i nawet wypadania włosów.
Mogą również wypadać brwi, a gdy nużeniec obejmie brzegi powiek, także rzęsy. Nużeniec oka powoduje uczucie piasku pod powiekami, kłucie, zaczerwienienie i obrzęk. Może doprowadzić do zapalenia brzegu powiek i zapalenia spojówek. Zdarzają się też jęczmienie i gradówki, które mają tendencję do nawracania.
Dlaczego trzeba leczyć nużycę?
Nużeniec wywołuje stan zapalny i prowadzi do powstawania przykrych zmian. Towarzyszy im często dyskomfort w postaci świądu i pieczenia. Zignorowanie objawów nie jest dobrym wyjściem, gdyż problem nie zniknie samoistnie. Wręcz przeciwnie, z czasem choroba będzie się nasilać, zajmując większe obszary i powodując dotkliwsze objawy. Konsekwencją nieleczonej nużycy może być np. poważne zaostrzenie trądziku różowatego. Jeśli więc dokuczają Ci objawy wspomniane w artykule, jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem.
Podejrzewasz u siebie nużycę skóry? Umów się na konsultację ze specjalistą dermatologiem:
Zadzwoń +48 513 350 082
FAQ – nużeniec
1. Nużeniec skóry – jak się go pozbyć?
Należy zacząć od konsultacji z lekarzem dermatologiem. Diagnostyka nużycy wymaga specjalistycznej wiedzy i badań. W razie potrzeby lekarz zapisze leki łagodzące objawy choroby i zaleci odpowiednią pielęgnację. Stosowanie dobrze dobranych preparatów zadecyduje o powodzeniu leczenia.
2. Jakie są objawy nużeńca na twarzy?
Skóra osób z nużycą jest zwykle sucha i łuszcząca, ale może również pojawić się łojotok i zaskórniki. Oprócz tego występuje rumień i popękane naczynka krwionośne. Mogą tworzyć się krostki oraz grudki wypełnione ropą.
3. Jak pielęgnować skórę z nużycą?
Do pielęgnacji należy używać dermokosmetyków bazujących na naturalnych składnikach, np. olejkach i wyciągach ziołowych. Ich zaletą jest delikatność dla skóry oraz skuteczność w zwalczaniu nużycy. Trzeba zaopatrzyć się w różne kosmetyki – do oczyszczania i przemywania twarzy, do łagodzenia zmian skórnych, nawilżania i złuszczania.
Bibliografia
1. Kuźna-Grygiel W., Kosik-Bogacka D., Czepita D., Sambor I.: Symptomatic and asymptomatic infections of Demodex spp. in eye lashes of patients of different age groups. Wiad Parazytol 2004, 50, 55-61\
2. Jing X., Shuling G., Ying L.: Environmental scanning electron microscopy observation of the ultrastructure of Demodex. Microsc Res Tech 2005, 68, 284-289
3. Desch C., Nutting W.: Demodex folliculorum (Simon) and D. brevis akbulatova of man: redescription and reevaluation. J Parasitol 1972, 58, 169-177